ژلها یا فیلرها به موادی با قوام ژلی گفته میشود که برای حجمدهی، محو کردن چین و چروک و اصلاح انحنای سطحی صورت (کانتور) به زیر پوست تزریق میشوند. تزریق ژل یکی از محبوبترین روشهای غیرتهاجمی برای جوانسازی پوست و رفع مشکلات صورت است. روشی ایمن، سریع، موثر و مقرون به صرفه که میخواهیم در این مقاله بررسی کنیم.
کاربردهای تزریق ژل چیست ؟
تزریق ژل بیشتر با کاربرد پر کردن چین و چروک صورت شناخته میشود و در دنیا هم با نام فیلر چین و چروک شناخته میشود. ولی واقعیت این است که این روش درمانی کاربردهای بسیار بیشتری دارد.
چند مورد از کاربردهای رایج تزریق ژل را در ادامه فهرست کردهایم:
- محو و برطرف کردن خطوط اطراف بینی و دهان (خطوط ماریونت، خطوط خنده و پرانتزی)
- جبران و بهبود حجم از دست رفتهی گونهها و مناطق گیجگاهی (پروتز گونه)
- برطرف کردن خطوط عمودی بالای لب
- حجم دهی و بزرگ کردن لبها (پروتز لب)
- پر کردن فرورفتگی بین چانه و لب پایین (پروتز چانه)
- بهبود تقارن کلی صورت
- رفع گودی و سیاهی زیر چشم
- لیفت ابرو
- اصلاح فرم بینی
- جوانسازی پوست پشت دست
- عکس تزریق ژل رووفیل در خط خنده
ژلها از چه ساخته شدهاند؟
برای تزریق ژل در بخشهای مختلف صورت و بدن، از مواد مختلفی استفاده می شود که مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هستند. این ژلها بر اساس مواد سازنده طبقه بندی میشوند که در ادامه معرفیشان خواهیم کرد.
ژل هیالورونیک اسید (HA)
هیالورونیک اسید مادهای است که به طور طبیعی در پوست ما وجود دارد. این ماده به پوست حجم میدهد و با جذب رطوبت از کم آبی پوست جلوگیری میکند.
فیلرهای هیالورونیک اسیدی نرم و دقیقاً حالت ژلی دارند. نتایج حاصل تزریق ژل هیالورونیک اسید موقت بوده و معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه یا بیشتر ماندگار است.
علت موقت بودنش این است که به مرور جذب بدن میشود. بیشتر ژلهای هیالورونیک اسید حاوی نوعی داروی بیحس کننده موضعی به نام لیدوکائین هستند که درد حین و بعد تزریق را کاهش بدهند.
چند نمونه از مارکهای معتبر ژلهای هیالورونیک اسیدی:
- ژل ژوویدرم (آمریکا)
- ژل بلترو (آلمان)
- ژل آلیاکسین (ایتالیا)
- ژل تئوسیال (سوئیس)
- ژل رووفیل و روولکس (کره)
- ژل کلسیم هیدروکسی آپاتیت (CaHA)
کلسیم هیدروکسی آپاتیت یکی از مواد اصلی تشکیل دهندهی استخوانهای ما است.
قوام ژلهای کلسیم هیدروکسی آپاتیت معمولاً سفتتر از ژلهای هیالورونیک اسیدی است و عموماً بیشتر از آنها دوام دارد. این ژل در بیشتر افراد حدود ۱ سال ماندگار است.
همچنین گزارشات علمی نشان میدهند که کلسیم هیدروکسی آپاتیت میتواند باعث کلاژن سازی شود. از تزریق این نوع ژل بیشتر برای پر کردن خطوط و چروکهای عمیق استفاده میشود و برای جوانسازی دست و حجم دهی به پوست پشت دست نیز کاربرد دارد.
ژل پلی لاکتیک اسید
پلی لاکتیک اسید مادهای سنتتیک، زیست تخریب پذیر و زیست سازگار است. بله کلمات سختی هستند ولی الان توضیح میدهیم. سنتتیک یعنی این ماده به دست بشر ساخته شده و در طبیعت یافت نمیشود. زیست سازگار یعنی برای استفاده در بدن موجودات زنده و انسان، خطرناک نیست و با سلولها و بافتهای زنده سازگاری دارد. زیست تخریب پذیر یعنی بعد از مدتی جذب بدن میشود و از بین میرود.
پلی لاکتیک اسید سالها است که محصولات پزشکی استفاده میشود. شناخته شده ترین نمونهاش همان نخهای بخیهی جذبی هستند که نیازی به کشیدن ندارند و خود به خود جذب بدن میشوند. این ماده از لحاظ فنی، جزو مواد محرک کلاژن سازی قرار میگیرد؛ چرا که اصلیترین سازوکارش برای بهبود چین و چروکهای صورت، تحریک پوست به کلاژن سازی است. خود ژل پلی لاکتیک اسید معمولاً در عرض چند روز از بین میرود ولی نتایج کلاژنهای ساخته شده تا ۲ سال ماندگار خواهد بود. از این ژل بیشتر برای درمان چین و چروکهای عمیق استفاده میشود.
ژل پلی متیل متاکریلات (PMMA)
پلی متیل متاکلریلات مادهای سنتتیک و زیست سازگار است که در قرن اخیر در پزشکی کاربردهای مختلفی داشته است. در فیلرها یا ژلهای پوستی که حاوی PMMA هستند، این ماده حالت «میکروسفر» یا توپهای کوچکی دارد که به زیر پوست تزریق شده و برای همیشه آنجا میمانند. ژلهای PMMA معمولاً حاوی کلاژن نیز هستند که یکی از پروتئین طبیعی در بافت پوستی است.
تزریق ژلهای PMMA چند مشکل دارند. اول این که اگر از نتیجهی نهایی خوشتان نیاید، باید ژل را با جراحی خارج کنیم. دوم این که چون این ژلها دائمی هستند، باید در چند مرحله تزریق شوند و پروسهی تزریق تا رسیدن به نتیجهی نهایی ممکن است ۳ ماه طول بکشد. ممکن است ژل در زیر پوست دیده شود. خود تزریق ژل PMMA نیز دشوار است و نیاز به تبحر و تجربهی بالای پزشک متخصص دارد.
ژل پلی اکلیل آمید
پلی اکلیل آمید نوعی ژل نیمه دائم است که معمولاً برای موارد زیر استفاده میشود:
- درمان چروکهای عمیق مثل خطوط خنده و اسکارهای فرورفته
- حجم دهی به لبها
- پروتز گونه و چانه
پلی اکلیل آمید سازگاری خوبی با بافتهای بدن دارد یعنی زیست سازگار (Bio-compatible) است. در تصویربرداری پزشکی (مثل تصویر اشعه ایکس) هم دیده نمیشود. بعد از تزریق، لایهای از کلاژن به مرور و در مدت زمان یک ماه دور ژل را میگیرد. نهایتاً ژل به طول کامل محاصره میشود. خوبیاش این است که در یک تزریق میتواند حجم زیادی از ژل را به بافت وارد کرد. ژلهای پلی اکلیل آمیدی ماندگاری بالایی دارند و در صورتی که نیاز باشد، میتوان تخلیهشان کرد.
تزریق چربی
تزریق چربی یکی از انواع فیلرها به حساب میآید و در آن به جای این که از مواد سنتتیک یا خارجی استفاده کنیم، از چربی طبیعی بدن خودتان استفاده میکنیم.
تزریق چربی برخلاف موارد قبلی، یک مرحله لیپوساکشن دارد که تهاجمی است. چربی با لیپوساکشن از بدن خارج میشود، سپس خالصسازی شده و به محلی که میخواهیم حجم بدهیم (مثل گونهها، زیر پلک و …) تزریق میشود. تزریق چربی میتواند تا سالها ماندگار باشد.
کدام ژل از همه بهتر است؟
هرکدام از ژلهای تزریقی با قوام، ساختار و چگالی خاصی ساخته و برای تزریق در عمق خاصی طراحی شدهاند. برای همین ممکن است یک ژل برای یک ناحیه بسیار خوب و برای ناحیهای دیگر نامناسب باشد. مثلاً برای جوانسازی پشت دست بهتر است از ژلهای هیدروکسی آپاتیت یا تزریق چربی استفاده کنیم. یا مثلاً از ژلهای نرم برای لبها و از ژلهای با قوام محکمتر برای پروتز گونه استفاده میکنیم.
مراحل تزریق ژل
تزریق ژل لب نیازی به اتاق عمل ندارد و در محیط کلینیک یا مطب قابل انجام هستند.
مشاوره پیش از تزریق ژل
در جریان مشاوره، متخصص کلینیک مشکل شما را بررسی کرده و در مورد سوابق پزشکی از شما سوال میکند. با وجود این که تزریق ژل بسیار کم خطر و کم عارضه است، برای اطمینان بیشتر باید سوابق درمانی گذشته (مثلاً آلرژیهای شما) را در نظر بگیریم. بسیاری از ژلها حاوی لیدوکائین هستند که برخی از مراجعین ما به این ماده حساسیت دارند.
در صورتی از حساسیت، بیماری پوستی، بیماری عصبی و سایر بیماریهای مزمن رنج میبرید یا دارو و مکمل خاصی مصرف میکنید، حتماً پزشک مشاور را در جریان قرار بدهید. اگر به طور مداوم از مسکنهایی چون آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن یا داروهای رقیقکننده خون استفاده میکنید، حتماً باید به پزشک بگویید، چون برای شما خطر ایجاد کبودی بیشتر است.
تزریق ژل
پیش از تزریق، محلی که قرار است تحت درمان قرار بگیرد، استریل شده و برای بیحس کردن ناحیه از داروی بیحسی موضعی استفاده میکنیم. بسیاری از محصولات تزریق ژل حاوی لیدوکائین هستند.
لیدوکائین داروی بیحسی ملایمی است که درد حین و بعد از تزریق را به حداقل ممکن میرساند. به طور کلی ممکن است در جلسات ابتدایی تزریق ژل، کمی درد و ناراحتی داشته باشید. میتوانید با مشورت پزشک، پیش از مراجعه به کلینیک، استامینوفن مصرف کنید که دردتان کمتر هم بشود.
تزریق ژل بعد از چند روز اثر می کند ؟
معمولاً بلافاصله بعد از اتمام درمان میتوانید نتیجهی تزریق ژل را ببینید که البته به دوز و محل تزریق هم بستگی دارد.
برخی از مراجعین ممکن است قرمزی، حساسیت به لمس، خارش، کبودی یا تورم خفیف را تجربه کنند که موقتی است و طی چند روز برطرف میشود. از خاراندن، ماساژ دادن و مالیدن صورت خود پرهیز کنید. اگر علایم ذکر شده تا سه روز ناپدید نشدند، با کلینیک تماس بگیرید. کمپرس سرد، کرمهای حاوی عصارهی آرنیکا و مکمل بروملائین برای کاهش درد و کبودی موثر هستند.
معمولاً بعد از جلسه درمانی دردی نخواهید داشت یا درد خفیفی احساس میکنید. برای درمان این درد نباید از آسپرین، ژلوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. این داروها میتوانند موجب خونریزی و کبودی شوند. استامینوفن جایگزین مناسبی است.
بلافاصله بعد از جلسه درمانی میتوانید به کارهای روزانه خود مشغول شوید ولی بهتر است یک روزی را مرخصی بگیرید و ورزش هم نکنید. سولاریوم، سونا خشک و بخار، جکوزی و حمام با آب داغ تا زمانی که قرمزی و کبودی برطرف نشده، ممنوع هستند. سرمای شدید هم اثرات تزریق ژل را کم میکنند.
بعد از تزریق ژل مشکلی بابت استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی نخواهید داشت ولی بهتر از محصولات سنگین و قوی استفاده نکنید. مواردی مثل کرم پودرهای غلیظ، لایهبردارها، اسکرابها و شویندههای قوی میتوانند باعث آزار پوست شما شوند. استفاده از کرم ضد آفتاب را فراموش نکنید و از شویندههای ملایم برای شستن صورت استفاده کنید.
عوارض تزریق ژل به طور کلی بسیار کم و نادر است. با این حال اگر علایم زیر را تجربه کردید، با کلینیک تماس بگیرید:
- تب
- لرز
- قرمزی شدید
- حساسیت شدید ناحیهی تزریق به لمس
- درد شدید یا دردی که در حال بدتر شدن است
- لکههای پوستی تیره یا روشن در محل تزریق
ماندگاری نتایج تزریق ژل
این که ژل تزریق شده چقدر پایدار باشد، به چند عامل زیر بستگی دارد:
- نوع ژل (مثلاً هیالورونیک اسید یا هیدروکسی آپاتیت)
- برند و شرکت سازندهی ژل
- محل تزریق ژل
- شرایط فردی شما (مثل سن)
اگر بخواهیم ماندگاری تزریق ژل را به صورت کلی بررسی کنیم، هرچه قوام ژل استفاده شده سفتتر باشد و در نواحی عمیقتری تزریق شود، ماندگاری بیشتری خواهد داشت. البته این قانون همیشه درست نیست و استثناء هم دارد. برای این که نتایج تزریق ژل را حفظ کنید، تنها راه این است که به صورت دورهای ژل تزریق کنید.
ژلهای ساخته شده از هیالورونیک اسید موقتیترین انتخاب شما هستند و معمولاً بین ۶ تا ۱۸ ماه دوام دارند. معمولاً به تمام افرادی که دفعه اول است میخواهند ژل تزریق کنند، پیشنهاد میکنیم از ژلهای هیالورونیک اسیدی استفاده کنند.
برخی از ژلهای هیالورنیک اسیدی طوری فرموله شدهاند که ماندگاری بیشتری داشته باشند، ولی این موارد را نمیتوان به هرجایی از صورت تزریق کرد و بیشتر برای گونهها استفاده میشوند.
یکی دیگر از مزایای ژلهای هیالورونیک اسید این است که اگر از نتیجهی نهایی تزریق ژل خوشتان نیاید، میتوان به سادگی ناحیهی تحت درمان را به حالت قبلی بازگرداند. این کار در مورد سایر ژلها معمولاً همراه با جراحی است. در مورد هیالورونیک اسید تنها کافی است آنزیم خاصی را به محل تزریق کنیم تا هیالورونیک اسید را تجزیه کند.
ژلهای سنتتیک چون جذب بدن نمیشوند، ماندگاری بیشتری دارند. این ژلها برای برخی از متقاضیان انتخاب خیلی خوبی هستند و بیشتر به کسانی توصیه میشوند که آمادگی یک تغییر همیشگی را داشته باشند. چون بیشتر این ژلها حداقل برای چند سال ماندگار هستند. ژلهای با ماندگاری طولانی مدت، تزریق دشوارتری هم دارند و باید به دست پزشک متخصص و باتجربه انجام شود.
بدون دیدگاه