درمان ملاسما در تبریز

بیماری ملاسما

ملاسما نوعی اختلال پوستی رایج است که در آن لکه‌هایی به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز یا آبی خاکستری، در صورت، ظاهر می‌شود.

این لکه‌ها معمولاً روی گونه‌ها، پشت لب، پیشانی و چانه‌ی زنان ۲۰ تا ۵۰ ساله (در سنین باروری) دیده می‌شوند.

ملاسما در زنان باردار، به‌ویژه زنان نژاد لاتین و آسیایی، زنان دارای پوست سبزه و تیره‌تر مانند نژادهای اسپانیایی، آسیایی و خاورمیانه شایع‌تر است. این اختلال در مردان نادر است.

به نظر می‌رسد ملاسما از یک‌سو با عوامل خارجی نظیر قرارگرفتن در برابر نور خورشید و مصرف داروهای هورمونی، به‌ویژه قرص‌های پیشگیری از بارداری، ارتباط داشته باشد و از سوی دیگر، تحت تأثیر عوامل داخلی مانند تغییرات هورمونی در دوران بارداری ایجاد شود.

بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری روزانه یا به تناوب در معرض نور خورشید قرار دارند.

لک بارداری یا ملاسما یکی از متداول ترین مشکلات پوستی است که به دلایل هورمونی در پوست دیده می‌شود.

جهت مشاوره رایگان و درمان ملاسمادر کلینیک تبریز پوست دکتر صابر با شماره مطب ۳۳۸۴۰۰۲۹ یا با شماره موبایل ۰۹۳۰۵۵۰۰۳۸۰ تماس حاصل فرمایید.

دلایل پیدایش ملاسما

دلیل اصلی ملاسما هنوز کاملاً شناخته نشده است. کارشناسان بر این باورند که لکه‌های تیره در ملاسما با چند دلیل تحریک می‌شوند: از جمله‌ می‌توان به بارداری، قرص‌های پیشگیری از بارداری، درمان جایگزینی هورمون HRT و پروژسترون، سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به این بیماری، نژاد و داروهای ضدتشنج اشاره کرد.

با این‌ حال، مهم‌ترین عامل شناخته‌شده‌ی ملاسما، قرارگرفتن در معرض نور خورشید است. مطالعات بالینی نشان داده‌اند که افراد معمولاً در ماه‌های تابستان که نور خورشید شدیدتر است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

ملاسمایی که در دوران بارداری رخ می‌دهد به نام «چلواسما» یا «ماسک بارداری» نیز نامیده می‌شود.

زنان در سه ماهه‌ی دوم و سوم بارداری با افزایش میزان استروژن، پروژسترون و هورمون محرک ملانوسیت (ملانوسیت‌ها سلول‌های تولیدکننده‌ی رنگ‌دانه در پوست هستند) روبه‌رو می‌شوند.

با این حال، به نظر می‌رسد آنچه با ملاسمای بارداری ارتباط دارد افزایش سطح پروژسترون است و استروژن و هورمون محرک ملانوسیت (MSH) در آن دخالت چندانی ندارند.

بیشترین نواحی بدن در معرض ملاسما

ملاسما در درجه‌ی اول با تغییر رنگ یا «هایپرپیگمانتاسیون» (تولید بیش‌ازحد رنگدانه) روی پوست صورت مشخص می‌شود.

در ملاسما سه نوع الگو وجود دارد:

مرکز صورت، «مالار» (روی گونه‌ای) و «مندیبولار» (روی فک).

الگوی مرکز صورت، شایع‌ترین شکل این بیماری است و نواحی پیشانی، گونه‌ها، پشت لب، بینی و چانه را در بر می‌گیرد.

الگوی «مالار» به روی گونه‌ها و «مندیبولار» به فک، اختصاص دارد.

ظاهر شدن این لک‌ها در دو طرف گردن و نواحی دیگر بدن مانند ساعد دست‌ها کاملاً نادر است.

انواع ملاسما

ملاسما از نظر الگوی رنگدانه به چهار دسته تقسیم می‌شود: «اپیدرمال» (روی پوست)، «درمال» (زیر پوستی)، مختلط و نوع چهارم که هنوز نامی برای آن در نظر گرفته نشده است و در افراد با پوست بسیار تیره مشاهده شده است.

در نوع «اپیدرمال»، روی سطح پوست ملانین بیش‌ازحد وجود دارد.

در نوع درمال، «ملانوفاژها» (سلول‌هایی که ملانین را مصرف می‌کنند) در لایه‌ی زیر سطح پوست مشاهده می‌شوند.

نوع مختلط ملاسما شامل ترکیبی از نوع اول و دوم است .

در نوع چهارم ملانوسیت‌های زیاد در افراد با پوست بسیار تیره وجود دارد.

 

چگونگی تشخیص ملاسما

ملاسما به راحتی با نشانه‌های ظاهری مانند لک‌های قهوه‌ای روی پوست تشخیص داده می‌شود. معاینه‌ی دقیق‌تر به وسیله‌ی تاباندن نور سیاه یا نور لامپِ وود (۳۴۰-۴۰۰ نانومتر) انجام می‌شود، اما ضروری نیست.

در بسیاری از افراد، ملاسمای نوع مختلط تشخیص داده می‌شود که نشانه‌ی آن تغییر رنگ ناشی از رنگ‌دانه در لایه‌های زیرین پوست و روی سطح پوست است.

معمولاً نمونه‌برداری از پوست برای اطمینان از اینکه ملاسما، دلیل «هایپرپیگمانتاسیون» پوست هست یا خیر، به ندرت اتفاق می‌افتد.

مطالعات نشان داده‌اند زنانی که پس از یائسگی، تحت درمان جایگزینی هورمون، هورمون پروژسترون دریافت می‌کنند، بیشتر از زنانی که هورمون استروژن دریافت می‌کنند، در معرض ابتلا به ملاسما قرار می‌گیرند. علاوه ‌برآن، محصولات یا درمان‌هایی که پوست را تحریک می‌کنند، ممکن است با افزایش تولید ملانین، ایجاد علائم ملاسما را تسریع کنند.

افرادی که آمادگی ژنتیکی یا سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به ملاسما دارند، بیشتر از دیگران باید از پوست‌شان مراقبت کنند.

روش‌های پیشگیری مهم برای این افراد شامل اجتناب از قرارگرفتن در برابر نور خورشید و استفاده از کرم ضدآفتاب بیشتر برای جلوگیری از تحریک تولید رنگ‌دانه است.

این افراد همچنین باید شرایطشان را برای پزشک توضیح دهند و از مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری و درمان جایگزینی هورمون در صورت امکان خودداری کنند.

 

درمان ملاسما

پزشک می‌تواند از پیلینگ‌های شیمیایی برای انواع مختلف پوست استفاده کند. نوع این لایه‌بردارها باید متناسب با پوست هر فرد و حتماً توسط پزشک انتخاب شود.

در درمان ملاسما «اسید گلیکولیک» ۳۰% تا ۷۰% رایج‌تر است. ترکیبی از «اسید گلیکولیک» ۱۰% و «هیدروکینون» ۲% نیز می‌تواند برای درمان ملاسما استفاده شود.

روش دیگر، «میکرودرم‌ابریژن» است که در آن از دستگاه مکش خلأ و مواد ساینده‌ مانند تراشه‌های ظریف الماس یا کریستال‌های اکسید آلومینیوم برای لایه‌برداری سطح رویه‌ی پوست استفاده می‌شود.

فشار خلأ بسته به حساسیت و میزان تحمل پوست فرد تنظیم می‌شود.

«میکرودرم‌ابریژن » معمولی در چند جلسه انجام می‌شود و ممکن است از چند دقیقه تا یک ساعت طول بکشد.

معمولاً پس از «میکرودرم‌ابریژن» نیاز به ریکاوری و انجام مراقبت‌های خاص نیست. انتظار نمی‌رود در یک یا دو جلسه‌ی اول نشانه‌های بهبودی قابل‌توجهی ظاهر شود.

در کنار «میکرودرم‌ابریژن» استفاده از کرم ضدآفتاب و کرم‌های دیگر نیز کمک‌کننده هستند.

هیچ تضمینی وجود ندارد که ملاسما با این روش‌ها بهبود یابد. در برخی موارد اگر درمان‌ها بیش‌ازحد شدید یا ساینده باشند، ممکن است شرایط را بدتر کنند. به‌علاوه، این روش‌ها تقریباً همیشه به‌عنوان روش‌های آرایشی در نظر گرفته می‌شوند و ممکن است تحت پوشش بیمه قرار داده نشوند.

تأثیر لیزر بر ملاسما

از آنجا که نتایج درمان با لیزر برای ملاسما موقتی است و مطالعات نیز بهبود قابل‌توجهی در «هایپرپیگمانتاسیون» را در بسیاری از بیماران نشان نمی‌دهند، معمولاً برای درمان ملاسما از لیزر استفاده نمی‌شود. حتی ممکن است در برخی از موارد، ملاسما را بدتر کند و بنابراین باید با احتیاط از لیزر در ملاسما استفاده کرد. مانند هر بیماری دیگری، افراد مبتلا به ملاسما نیز باید با پزشکشان مشورت کنند. افرادی که تحت درمان قرار می‌گیرند، برای اطمینان از موفقیت‌آمیز بودن درمان، باید تا جایی‌که ممکن است کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرند.

از آنجا که بسیاری از کرم‌های درمانی برای این بیماری ممکن است با خطرات احتمالی برای جنین یا نوزاد همراه باشند، زنان باردار یا مادران شیرده باید برای درمان ملاسما صبر کنند یا اگر از قبل تحت درمان قرار گرفته‌اند باید روند درمان را متوقف کنند. این افراد می‌توانند برای پوشاندن تغییر رنگ پوستشان به‌طور موقت از مواد آرایشی مناسب استفاده کنند.

دانشمندان به‌تازگی هنگام مطالعه روی یک داروی جدید به نام «اسیدترانِکزامیک» که قرار بود برای درمان خونریزی بیش‌ازحد در دوران قاعدگی استفاده شود، به‌طور تصادفی دریافتند که ملاسمای این افراد نیز بهبود یافته است. این موضوع هنوز به‌طور کامل ثابت نشده است.

عوارض جانبی درمان ملاسما

سوزش موضعی پوست یکی از عوارض جانبی احتمالی درمان ملاسما است. افرادی که در دوره‌های طولانی‌مدت (چند ماه تا چند سال) از غلظت‌های بالای «هیدروکینون» برای درمان استفاده می‌کنند، در معرض خطر عارضه‌ی جانبی به نام «اکرونوزیس بیرونی» قرار می‌گیرند.

در این بیماری، پوست، هم‌زمان با استفاده از ماده‌ی روشن‌کننده تیره‌تر می‌شود. «اکرونوزیس» ناشی از «هیدروکینون» یک تغییر رنگ دائمی در پوست است که به نظر می‌رسد، نتیجه‌ی مصرف «هیدروکینون» با غلظت بالاتر از ۴% باشد. این شرایط در ایالات متحده نسبتاً غیرمعمول است و بیشتر در مناطقی مانند آفریقا که ممکن است از غلظت‌های بالاتر «هیدروکینون» مانند ۱۰% تا ۲۰% در درمان ملاسما استفاده می‌شود، رخ دهد.

صرف‌نظر از عوارض جانبی احتمالی درمان با «هیدروکینون»، هنوز در سراسر جهان از این ماده‌ی محبوب برای درمان ملاسما استفاده می‌شود. با این‌حال، با مشاهده‌ی اولین نشانه‌های «اکرونوزیس» استفاده از «هیدروکینون» باید متوقف شود.

 

پیشگیری از ملاسما

گاهی‌اوقات حفاظت پوست از نور خورشید ممکن است برای پیشگیری از ابتلا به ملاسما مؤثر باشد، اما در بسیاری از موارد پیشگیری از آن، کار دشواری است. افرادی که سابقه‌ی خانوادگی دارند، باید اقدامات احتیاطی بیشتری نسبت به سایرین به عمل آورند.

استفاده از کلاه، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب با مسدودکننده‌های فیزیکی به شدت توصیه می‌شود. اگرچه این بیماری معمولاً مزمن است و به صورت دوره‌ای افزایش یا کاهش می‌یابد، اما در بسیاری از موارد قابل پیش‌بینی است.

از آنجا که ملاسما به آرامی پیشرفت می‌کند، رفع شدن آن هم به صورت آهسته است.

به منظور برطرف‌کردن تدریجی لکه‌های تیره، باید روش درمانی جداگانه‌ای برای هر فرد با توجه به نوع پوست او در نظر گرفته شود. علت اینکه ملاسما به درمان پاسخ نمی‌دهد، این است که پوست فرد بیمار بیش ‌از حد در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد.

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد درمان ملاسما و انجام مشاوره رایگان به کلینیکهای تخصصی پوست و مو و زیبایی تبریز مراجعه کنید.